Akdeniz Üniversitesi Hastanesi'nde Uygunsuz Antimikrobiyal İlaç Kullanımının Doğrudan Maliyeti
Dr. Nilay BAHARLI ETİLER*, Dr. Rabin SABA**, Dr. Filiz GÜNSEREN**, Dr. Latife MAMIKOĞLU**
* Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı,
** Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi, Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı, Antalya.
ÖZET
Ülkemizde antimikrobiyal ilaçlar en fazla tüketilen ilaç grubudur ve ilaç harcamaları arasında büyük bir yeri vardır. Bu çalışma Akdeniz Üniversitesi Hastanesi'nde yatan hastalarda uygunsuz antimikrobiyal ilaç kullanımının maliyetinin hesaplanması amacıyla yapılmıştır.
Araştırma, 1-2 Aralık 1998 tarihlerinde Akdeniz Üniversitesi Hastanesi'nde yatan ve antimikrobiyal ilaç kullanan 165 hastaya ait veriler, hemşire gözlem kağıtları ve hasta dosyaları incelenerek ve servis sorumlusu hekim ile görüşülerek toplanmıştır. Uygunsuz kullanım için değerlendirme infeksiyon hastalıkları ve klinik mikrobiyoloji uzmanı bir hekim tarafından standart kriterler kullanılarak yapılmıştır. Uygunsuz kullanılan ilaçların maliyeti Sağlık Bakanlığı tarafından bildirilen fiyat listeleri kullanılarak hesaplanmıştır.
Uygunsuz antimikrobiyal ilaç kullanımının günlük maliyeti 956.63 $, antibiyotik kullanan hasta başına ise 5.81 $ olarak bulunmuştur. Profilaksi amacıyla cerrahi ve yoğun bakım servislerinde kullanılan ilaçların uygunsuz kullanımına bağlı hasta başına düşen maliyet daha fazla bulunmuştur. Cerrahi bilimlerdeki profilaktik ilaç kullanımının en fazla maliyet artışına neden olduğu bulunmuştur. Nedenlerine göre incelendiğinde en fazla yanlış antibiyotik önerilmesi ve tedavi süresinin uygunsuz olması nedeniyle maliyetin arttığı görülmektedir.
Antibiyotik kontrol komiteleri kurularak, bir antibiyotik kullanım politikası belirlenmeli ve denetimi sağlanmalıdır. Bu komiteler rasyonel antibiyotik kullanımı ile ilgili protokolleri ve hastane ilaç listelerini hazırlamalı ve sürekli eğitimi sağlanmalıdır.
Anahtar Kelimeler: Uygunsuz Antibiyotik Kullanımı, Maliyet, Hastaneler.
SUMMARY
The Direct Cost Analysis of Inappropriate Antimicrobial Usage in Akdeniz University Hospital
In our country antimicrobial agents are the most consumed drugs and the cost of those drugs has a crucial place in the total cost of drugs. This study was planned to calculate the direct cost analyse of inappropriate antimicrobial drug usage in Akdeniz University Hospital. The study was descriptive, cross-sectional and carried out on 165 hospitalized patients who were prescribed antimicrobials during 1-2 December 1998. Data were collected by evaluating the patient's chart and nursing records as well as by interviewing each patient's clinician. A consultant of infectious diseases assessed the appropriateness of antimicrobial treatment by standardized criteria. The cost of inappropriate drugs was calculated according to the price lists submitted from Ministry of Health.
The daily cost of inappropriate antimicrobial usage was $ 956.63 in total and $ 5.81 for each patient. The cost of inappropriate antimicrobial usage per patient in surgery department or intensive care units was higher in due to prophylactic use, especially in surgical prophylaxis. The cost of surgical prophylaxis was the most. Factors leading to the higher costs were higher because of wrong antibiotic prescription and duration of inappropriate treatment.
We concluded that independent antibiotic control committees or subcommittees in those should be established for rational antibiotic usage in hospitals and they should be responsible for developing guidelines for hospital formulary and postgraduate education programs.
Key Words: Inappropriate Antibiotic Usage, Cost, Hospitals.
YAZIŞMA ADRESİ:
Uzm. Dr. Nilay BAHARLI ETİLER
Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi
Halk Sağlığı Anabilim Dalı
Morfoloji Binası B Blok
07070 ANTALYA
Makalenin Geliş Tarihi: 12.08.1999 Kabul Tarihi: 02.03.2000 | 
