Akdeniz Üniversitesi Hastanesi'nde Sistemik Antimikrobiyal İlaç Kullanımı#
Dr. Nilay BAHARLI*, Dr. Filiz GÜNSEREN**, Dr. Rabin SABA**, Dr. Levent DÖNMEZ*,
Dr. Latife MAMIKOĞLU**
* Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı,
** Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi, Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı, Antalya.
ÖZET
Ülkemizde oldukça fazla tüketilen antimikrobiyal ilaçların kullanımında pek çok sorun yaşanmaktadır. Bu çalışma Akdeniz Üniversitesi Hastanesi'nde yatan hastalarda antimikrobiyal ilaçların kullanım uygunluğunu araştırmak amacıyla planlanan kesitsel bir çalışmadır.
17-24 Temmuz 1995 tarihleri arasında, Akdeniz Üniversitesi Hastanesi'nde yatan ve antimikrobiyal ilaç kullanan 93 hastaya ait veriler, hemşire gözlem kağıtları ve hasta dosyaları incelenerek ve servis sorumlusu hekim ile görüşülerek toplanmıştır. Uygunsuz kullanım için değerlendirme infeksiyon hastalıkları uzmanı bir hekim tarafından standart kriterler kullanılarak yapılmıştır.
Kullanılan antibiyotiklerin 23'ü (%24.7) tamamen uygun, 39'u (%42.0) muhtemelen uygun, 31'i (%33.3) uygunsuz olarak saptanmıştır. Uygunsuz kullanılan 31 antibiyotiğin 13'ü (%41.9) ?yanlış ilaç seçimi?ne, 9'u (%29.0) ?gereksiz ilaç kullanımı?na girmektedir. Diğerleri ise ?süresi uygunsuz?, ?dozu uygunsuz? veya ?birinci seçenek dışında ilaç kullanımı? olarak sınıflandırılmıştır. Dahili bilimlerde uygunsuzluk %9, cerrahi bilimlerde ise %47.4 olarak bulunmuştur. Profilaktik antibiyotiklerin %80.0'i, empirik tedavi olarak başlananların %8'i, kültür-antibiyograma göre başlananların %16.0'sı uygunsuz olarak bulunmuştur. Profilaktik antibiyotik başlanan 30 hastanın 26'sı cerrahi bilimlerde yatmaktaydı ve 23'üne (%88.5) uygunsuz antibiyotik verilmekteydi. Asistan doktorların önerdiği 33 ilaçtan 17'si (%51.5), başasistanların önerdiği 14 ilaçtan 3'ü (%21.4) ve öğretim üyelerinin önerdiği 46 ilaçtan 11'i (%23.9) uygunsuz olarak bulunmuştur.
Sonuçlarımız, yatan hastalarda kullanılan antibiyotiklerin üçte birinin uygunsuz olduğunu göstermiştir. Bu uygunsuzluk önemli ölçüde cerrahi profilaksiden kaynaklanmaktadır. Antibiyotik kontrol komiteleri kurularak, bir antibiyotik kullanım politikası belirlenmeli ve denetimi sağlanmalıdır. Bu komiteler rasyonel antibiyotik kullanımı ile ilgili protokollerin ve hastane ilaç listelerinin hazırlanması ve sürekli eğitimin sağlanmasından sorumlu olmalıdırlar.
Anahtar Kelimeler: Uygunsuz Antibiyotik Kullanımı.
SUMMARY
Systemic Antimicrobial Use in Akdeniz University Hospital
Many problems arise from the misuse of antimicrobial agents which are consumed excessively in our country. The objective of our study was to determine whether the utilization of antimicrobials in Akdeniz University Hospital is appropriate or not. The study was cross-sectional and was carried out on 93 hospitalized patients which were prescribed antimicrobials between 17-24 July 1995. Data were collected by evaluating the patient's chart and nursing registrations as well as by interviewing each patient's clinician. An infectious disease consultant assessed the appropriateness of antimicrobial treatment using standard criteria. The use of antimicrobials was ?appropriate? in 23 (24.7%) patients, ?probably appropriate? in 39 (42%) patients and ?inappropriate? in 31 (33.3%) patients. Among 31 inappropriate usages 13 (41.9%) were categorized as ?incorrect choice of antimicrobial? and nine (29%) as ?no indication for antimicrobial usage?. The other categories included ?excessive lenghth of treatment?, ?improper dosage or dosage interval? and ?recommendation of a more effective drug?. The prevalence of inappropriate usage was 9% in internal medicine services, 47.4% in surgical units. Inappropriate usage was found to be 80% in prophylactic administration while it was 8% in empirical treatment and 16% in culture-proven infections. Twenty six of 30 patients were receiving surgical prophylaxis and 23 (88.5%) were categorized as inappropriate. Resident clinicians perscribed 17 (51.5%) inappropriate usage of 33 while three (21.4%) of 14 prescribed by fellows and 11 (23.9%)of 49 by consultants. Our results showed that one third of antimicrobial drugs prescribed in our hospital was inappropriate and it was in large part due to misuse of antimicrobials in surgical prophylaxis. We concluded that independent antibiotic control committees or subcommittees in infection control committees should be established for rational antibiotic usage in hospitals and they should be responsible for developing guidelines for hospital formulary and postgraduate education programs.
Key Words: İnappropiate Antimicrobial Usage.
# XIII. Ankem Kongresi'nde yazılı bildiri olarak sunulmuştur.
YAZIŞMA ADRESİ:
Dr. Nilay BAHARLI
Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi
Halk Sağlığı Anabilim Dalı
ANTALYA | 
